İklim Türleri ve Özellikleri
24 Temmuz 2024

İklim Türleri ve Özellikleri

İklim

Bir bölgedeki hava şartlarının geniş zaman ve bölge üzerindeki ortalamasına iklim denir. İklimi inceleyen bilim dalı da klimatolojidir. Sıcaklık, basınç, rüzgâr, nem ve basınç bir bölgedeki iklimi belirleyen başlıca etkenlerdir. Günlük hava şartları ortalaması iklim değil, hava durumudur. Hatta aylık hava koşullarına bile iklim denmesi doğru değildir. İklim, hava koşullarını yüzeyden alır. Çünkü bir bölgenin iklim özelliklerine uygun olmayan hava koşulları yıllarca devam edebilir. Bu nedenle iklim, hava şartlarının uzun süreli ortalamasıdır.

İklimi Etkileyen Faktörler

Bir bölgedeki iklime etki eden birçok faktör vardır:
  • Sıcaklık: Güneş ışınlarının bölgeye dik mi yoksa farklı açıdan mı geldiği önemlidir.
  • Deniz Kıyısı: Deniz kıyısına yakın yerlerde sıcaklıkta büyük değişiklikler olmaz.
  • Akıntılar: Soğuk ve sıcak akıntılar da iklimi etkiler.
  • Yükselti: Yüksek yerlerde hava yoğunluğu azdır, bu da sıcaklığın düşmesine neden olur.
  • Yer Değiştirme: Soğuk ve sıcak hava kütlelerinin yer değiştirmesi iklimi büyük ölçüde etkiler.

Denizden uzak bölgelerde kurak iklim yaşanır. Step ve çöl iklimleri kurak iklimlerdir. Kurak iklim ile Ekvator iklimi arasındaki iklim, tropikal iklimdir. Okyanus ve ılıman kara iklimi ise ılıman iklimlerdir. Sıcaklıklar 10 ile 20 derece arasında farklılıklar gösterir. Soğuk iklimlerde ise en sıcak ay ortalaması 0 derecenin altındadır. Yazın karlarda erimeler olurken, yağmura pek rastlanmaz. Soğuk iklimin diğer bir şekli de buz iklimidir. Buz ikliminde kar erimesi daha azdır ve daha sert bir iklimdir. Denize yakın bölgelerde mevsimler arasındaki fark daha azdır, çünkü deniz ılımanlaştırıcı etkiye sahiptir. Enlem arttıkça güneş ışınlarının yüzeye vurma derecesi azalır ve soğuk bir iklim hüküm sürer. Bir bölgede bulunan dağlar da iklimlerin oluşmasında etkilidir. Eğer dağlar kıyıya paralelse, bölgeye hâkim olan iklim iç kesimleri etkilemez. Bu sebepten dolayı, İç Anadolu Bölgesi'nde karasal iklim hüküm sürer.

Dünya Üzerinde Görülen İklim Tipleri

  • Çöl iklimi
  • Ekvatoral iklim
  • Kutup iklimi
  • Savan iklimi
  • Karasal iklim
  • Tundra iklimi
  • Akdeniz iklimi
  • Karadeniz iklimi
  • Muson iklimi

Türkiye'de Görülen İklim Tipleri

Türkiye'de ise üç ana iklim tipi vardır. Bunlar; Akdeniz iklimi, Karadeniz iklimi ve karasal iklimdir. İklimin insanlar üzerinde etkileri vardır. İnsanların ekonomik faaliyetlerini, karakterlerini, yeryüzü dağılışlarını, yiyecek ve giyeceklerini ve fizyolojik gelişimlerini etkiler. İklimin çevre üzerindeki etkileri ise tarım, turizm, endüstri dağılışı, bitki örtüsü çeşitliliği, erozyon, denizlerin tuzluluk oranı ve kayaların çözülme türüdür.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Ümran

24 Temmuz 2024 Çarşamba

İklimin hava şartlarının uzun süreli ortalaması olduğunu söylüyorsunuz, peki bir bölgedeki hava koşulları yıllarca değişmeden devam ederse bu yine de iklim mi olur?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Merhaba Ümran,

Evet, bir bölgedeki hava koşulları yıllarca değişmeden devam ederse bu durum yine de o bölgenin iklimini oluşturur. İklim, belirli bir bölgedeki hava koşullarının uzun yıllar boyunca gözlemlenen ortalama durumu olarak tanımlanır. Yani, bir bölgede yıllarca aynı hava koşulları devam ediyorsa, bu durum o bölgenin iklim özelliklerini yansıtıyor demektir. Bu nedenle, uzun süreli benzer hava koşulları o bölgenin iklimi olarak kabul edilir.

Selamlar,

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Editörün Seçtiği

Haber Bülteni

Popüler İçerik

İstanbul İklimi Türleri ve Özellikleri

İstanbul İklimi Türleri ve Özellikleri

Dünya İklim Haritası Türleri ve Özellikleri

Dünya İklim Haritası Türleri ve Özellikleri

İklimi Etkileyen Faktörler Nelerdir?

İklimi Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Subtropikal İklim Türleri ve Özellikleri

Subtropikal İklim Türleri ve Özellikleri

Ekvator İklimin Özellikleri

Ekvator İklimin Özellikleri

Güncel

Soğuk İklimler Türleri ve Özellikleri

Soğuk İklimler Türleri ve Özellikleri

Güncel

Türkiye'de Görülen İklim Tipleri Nelerdir?

Türkiye'de Görülen İklim Tipleri Nelerdir?