Büyük İklim Tipleri Türleri ve Özellikleri
13 Temmuz 2024

Büyük İklim Tipleri Türleri ve Özellikleri

Büyük İklim Tipleri

İklim, bir bölgedeki uzun süreli hava koşullarını tanımlar ve dünya üzerinde farklı iklim tipleri bulunmaktadır. Bu iklim tipleri, sıcaklık, basınç, nem, rüzgar ve yağış gibi iklim elemanlarının belirli oranlarda karışımından meydana gelir. Eğer dünya üzerinde bu iklim elemanları her yerde aynı olsaydı, gezegenimizin her yerinde aynı iklim koşulları hâkim olurdu. Ancak, çeşitli coğrafi ve atmosferik faktörler nedeniyle dünya üzerinde farklı iklim tipleri mevcuttur.

İklim Tiplerinin Sınıflandırılması

Dünya üzerinde görülen başlıca iklim tipleri, sıcak kuşak iklimleri, ılıman kuşak iklimleri ve soğuk kuşak iklimleri olarak üç ana grupta toplanabilir:

  • Sıcak Kuşak İklimleri
  • Ilıman Kuşak İklimleri
  • Soğuk Kuşak İklimleri

Sıcak Kuşak İklimleri

Sıcak kuşak iklimlerinin ortak özellikleri, yıllık sıcaklık ortalamalarının 20°C'nin üzerinde olmasıdır. Sıcaklık değişiklikleri ekvatordan uzaklaştıkça artar. Bu iklim tiplerinde soğuk mevsim bulunmamaktadır. Yağış özellikleri ise bölgeden bölgeye değişiklik gösterir.

Ekvatoral İklim

Ekvatoral iklim, yıllık sıcaklık ortalamasının 25°C'nin üzerinde olduğu ve yıl boyunca yaz koşullarının hâkim olduğu bir iklim tipidir. Bu iklimde yıllık sıcaklık değişikliği 2-5°C'yi geçmez. Güneş ışınlarının yıl boyunca dik açıyla gelmesi nedeniyle sıcaklık farkı düşüktür. Yükseltici hava hareketlerine bağlı olarak konveksiyonel yağışlar yıl boyunca devam eder. Yıllık yağış miktarı 2000 mm'nin üzerindedir. Her mevsim yağışlı geçen bu iklimde, akarsular düzenli bir rejime sahiptir ve yıl boyunca bol su taşır. Güneş ışınlarının dik geldiği Mart ve Eylül aylarında yağış miktarı artar ve bu dönemlerde akarsularda kabarma görülür. Bu iklimde genellikle Laterit topraklara rastlanır.

Ekvatoral iklimin doğal bitki örtüsü, yıl boyunca sıcaklık ve nem koşullarının elverişli olmasından dolayı sürekli yeşil kalabilen yayvan yapraklı ağaçlardan oluşan gür ormanlardır. Bu ormanlar "yağmur ormanları" olarak adlandırılır ve bu ormanlardaki ağaçların boyu, yağış miktarının çok olması nedeniyle 40-60 metreye kadar yükselebilir. Orman altı florası da oldukça zengindir ve orman örtüsü altında loş bir ortamda oluşan ot ve sarmaşık türlerinden meydana gelen bitki topluluklarıdır.

Ekvatoral iklim, 10° Kuzey ve Güney enlemleri arasında görülür. Güney Amerika'da Amazon Havzası'nda, Afrika'da Kongo Havzası'nda ve Gine Körfezi kıyılarında, Asya'da ise Endonezya, Malezya ve Yeni Gine adalarında bu iklim tipi mevcuttur.

Savan İklimi

Savan iklimi, yazların sıcak ve yağışlı, kışların ise sıcak ve kurak geçtiği bir iklim tipidir. Güneş ışınlarının dik açıyla geldiği yaz mevsiminde yağışlar artar ve konveksiyonel yağışlar meydana gelir. Kış mevsiminde ise subtropikal yüksek basıncın etkisi altında bulunduğundan kış kuraklığı belirgindir. Yıllık yağış miktarı 1000-1500 mm arasındadır ve yıllık sıcaklık değişikliği 5-10°C civarındadır.

Savan ikliminde doğal bitki örtüsü, yaz yağışlarıyla yeşeren uzun boylu ve gür ot topluluklarıdır. Bu ot topluluklarına "savan" adı verilir. Savanlar arasında yer yer kurakçıl ağaçlar bulunabilirken, akarsu boylarında ise galeri ormanları oluşur.

İklim tiplerinin çeşitliliği, dünya üzerindeki biyolojik çeşitliliği ve ekosistemleri de büyük ölçüde etkiler. İklim elemanlarındaki değişiklikler, farklı bitki ve hayvan türlerinin yaşam alanlarını ve davranışlarını şekillendirir. Bu nedenle iklim tiplerinin incelenmesi, ekolojik dengelerin korunması açısından büyük önem taşır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Antalya İklimi Türleri ve Özellikleri

Antalya İklimi Türleri ve Özellikleri

Malatya İklimi Özellikleri

Malatya İklimi Özellikleri

Finlandiya İklimi ve Özellikleri

Finlandiya İklimi ve Özellikleri

Erzurum İklimi Özellikleri

Erzurum İklimi Özellikleri

Endonezya İklimi Özellikleri

Endonezya İklimi Özellikleri