Türkiye, iklim kuşaklarından ılıman ve subtropikal kuşaklar arasında yer almaktadır. Ülkemizin coğrafi konumu ve yer şekilleri sonucunda çeşitli iklim tipleri oluşmuştur. Kıyı bölgelerinde denizlerin etkisiyle daha ılıman iklim özellikleri görülmektedir. Dağların yüksekliği ve uzanışı, deniz etkilerinin iç kesimlere ulaşmasını engeller. Bu sebeple iç kesimlerde karasal iklim özellikleri hakimdir. Ülkemiz, kuzey yarım küredeki ılıman iklim kuşağında yer almaktadır. Çoğunlukla dört mevsim yaşanır, fakat denizlerin ve dağların etkisiyle iklim her bölgede farklılık gösterebilir. Türkiye'de başlıca üç iklim tipi görülür. Akdeniz İklimiAkdeniz iklimi, yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlıdır. En fazla yağış kış mevsiminde görülür. Doğal bitki örtüsü makiler ve çam ormanlarıdır. Makiler, her mevsim yeşil olan bodur bitkilerdir. Keçiboynuzu, mersin, böğürtlen, delice, bodur meşe, defne ve bodur ardıç gibi çeşitleri vardır. Bu iklim, Türkiye'nin Güney Marmara, Ege ve Akdeniz kıyılarında yaygındır. Karadeniz İklimiKaradeniz iklimi, her mevsimi yağışlı ve ılıman bir iklimdir. Yazları serin, kışları ılık geçer. En fazla yağış sonbaharda görülür. Doğu Karadeniz bölgesi, Türkiye'nin en yağışlı bölgesidir ve en ormanlık alanları burada bulunur. Karasal İklimKarasal iklimde yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve kar yağışlıdır. En fazla yağış ilkbaharda görülür. İç Anadolu'da, az yağışlı ve kışları soğuk, yazları sıcak bir karasal iklim hakimdir. Doğu Anadolu'da ise kışlar çok soğuk ve uzun geçerken, Güneydoğu Anadolu'da yazlar çok sıcak geçer ve yağışlar azdır. Erzurum-Kars bölgesi, Türkiye'nin en soğuk bölgesidir ve kış mevsiminde sıcaklık -45°C'ye kadar düşebilir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde ise yazın sıcaklık 45°C'ye kadar çıkabilir. Yağışların az olması nedeniyle toprak bozkır halindedir. Bahar yağmurlarıyla yeşeren yamaçlarda çeşitli çiçekler açar, ancak yaz kuraklığında tamamen kururlar.
Türkiye İkliminde Etkili FaktörlerMatematik KonumTürkiye, coğrafi konumu itibariyle güneş ışınlarının yüksek açılarla geldiği tropikal kuşağın dışında yer almaktadır. Yer Şekilleri (Yükseklik, Dağların Uzanışı ve Bakı)Ülkemizde yer şekillerinin farklılık göstermesi nedeniyle kısa mesafelerde iklim değişiklikleri fazladır ve aynı tarihlerde çeşitli mevsim özellikleri yaşanabilmektedir. Yükseltinin etkisiyle sıcaklık batıdan doğuya doğru azalır. Bakı etkisinden dolayı dağlarımızın güneye bakan yamaçları, kuzeye bakan yamaçlarına göre daha sıcaktır. Denize YakınlıkKıyı bölgelerde nem fazladır, bu nedenle buralarda hava geç ısınır ve geç soğur. Rüzgarların Esme YönüÜlkemizde kuzeyden gelen rüzgarlar sıcaklığı düşürürken, güneyden gelenler sıcaklığı artırır. Basınç MerkezleriTürkiye çevresinde oluşan basınç merkezleri, rüzgar ve yağış rejimi üzerinde etkili olmaktadır. |
.jpg "Dünyada Görülen İklim Tipleri Nelerdir?")
Peki, dağların yüksekliği ve uzanışının deniz etkilerinin iç kesimlere ulaşmasını engellemesi nedeniyle iç kesimlerde karasal iklim özellikleri hakim oluyor demek mi? Bu durum, özellikle Erzurum-Kars bölgesinde kışların çok soğuk ve uzun geçmesine sebep oluyor, sıcaklıkların -45°C'ye kadar düşebilmesi bu yüzden mi?
Cevap yazEvet Uygun, dağların yüksekliği ve uzanışı, deniz etkilerinin iç kesimlere ulaşmasını engeller. Bu durum, iç kesimlerde karasal iklim özelliklerinin hakim olmasına neden olur. Özellikle Erzurum-Kars bölgesinde kışların çok soğuk ve uzun geçmesi, sıcaklıkların -45°C'ye kadar düşebilmesi de bu sebeptendir. Dağlar, denizden gelen ılıman hava akımlarını keserek iç bölgelerde daha sert iklim koşullarının oluşmasına yol açar. Bu nedenle, özellikle kış aylarında bu bölgelerde aşırı soğuklar yaşanır. Bu durum, tarım ve günlük yaşam üzerinde de önemli etkilere sahiptir.